Cyfrifiad 2021: sgiliau yn y Gymraeg, yn ôl awdurdod lleol

Sgiliau yn y Gymraeg

Siart sgil neu sgiliau penodol

Mae pedwar sgil: gallu deall, siarad, darllen ac ysgrifennu, a chymysgeddau gwahanol yn bosibl. Fe’u rhestrir yn y blwch dewis. Mae’r siart isod yn dangos y niferoedd â’r sgil a ddewisir, Bydd y siart yn newid i ddangos y sgil, gan ddangos yr awdurdodau mewn trefn ddisgynnol. Os byddwch yn hofran uwchben bar, cewch weld y niferoedd â’r sgil yn yr awdurdod yna. Mae’r holl ddata’n cael eu dangos mewn tabl isod.

import {Plot} from "@mkfreeman/plot-tooltip"

ydata = FileAttachment("data/ts032_cymreigrwyd.csv").csv()
newidynnau =ydata.columns
dewis =newidynnau.slice(4,13)

awdurdodsgil = dewis.flatMap(newidyn => ydata.map(d => ({awdurdod: d.geography, newidyn, pobl: d[newidyn]}))) // pivot

viewof sgil = Inputs.select(awdurdodsgil.map(d => d.newidyn), {unique:true, label: "Dewis gategori:", width:450, height:300, value: "Deall Cymraeg lafar yn unig"})

dewiswyd = awdurdodsgil.filter(function(d) {return d.newidyn==sgil})

plotSgil=Plot.plot({marginLeft: 275, marginTop:60,height:450,
  x: {axis: "top", tickFormat: "s",label: "Poblogaeth"},
  y: {label:"Awdurdod lleol"},
  color: {scheme: "category10", domain: dewis},
  style: {fontSize:18},
  marks: [
    Plot.barX(dewiswyd, {
      y: "awdurdod",
      x: "pobl", 
      title: (d) =>
      `${d.pobl} â'r sgil`, // \n makes a new line,
      fill: "newidyn",
      sort: {y: "x", reverse: true}
    }),
    Plot.ruleX([0])
  ],
  tooltip: {
    fill: "purple" 
  }
})

plotSgil.legend("color",{label:"Sgil",swatchSize:20, columns:2,style:{fontSize:"14px"}})

Siart sgiliau’r boblogaeth gyfan

plotCyfan=Plot.plot({marginLeft: 275, marginTop:60,height:450,
  x: {axis: "top", tickFormat: "s",label: "Poblogaeth"},
  y: {label:"Awdurdod lleol"},
  color: {scheme: "category10", domain: dewis},
  style: {fontSize:18},
  marks: [
    Plot.barX(awdurdodsgil, {
      y: "awdurdod",
      x: "pobl", 
      title: (d) =>
      `${d.pobl} â'r sgil`, // \n makes a new line,
      fill: "newidyn",
      sort: {y: "x", reverse: true}
    }),
    Plot.ruleX([0])
  ],
  tooltip: {
    fill: "purple" 
  }
})

Data llawn

Map y Swyddfa Ystadegol Gwladol (SYG)

Mae map y Swyddfa Ystadegol Gwladol yn rhoi’r canrannau, ond ddim y niferoedd, ar lefelau daearyddol is, i lawr at lefel ardaloedd cynnyrch.

Map Dafydd Elfryn

Mae map @DafyddElfryn hefyd, yn debyg i fap y SYG yn rhoi’r canrannu ar lefel daearyddol is ond â’r fantais fod modd rhidyllu’r canrannau, e.e. fel y gellir gweld yr ardaloedd lle roedd dros 70% yn gallu siarad Cymraeg (cyfuniad o bod categori’n cynnwys y gallu i siarad Cymraeg).

---

Ffynhonnell